Trong việc học của trẻ, việc tự giác học là điều mà mọi phụ huynh đều mong muốn.

Dù không phải ai cũng đồng tình, nhưng không thể phủ nhận rằng việc học không phải lúc nào cũng đem lại trải nghiệm tốt. Rất nhiều trẻ có thể không phản đối việc đến trường, học bài, nhưng sẽ khó chịu với việc phải làm quá nhiều bài tập, đối mặt với kỳ thi và những áp lực học tập khác.

Ai cũng hiểu rằng việc học quan trọng, thậm chí cả những trẻ không tự giác học cũng biết điều này. Ví dụ, một phụ huynh có đứa con đang học lớp 9 và thường tiếp xúc với nhiều phụ huynh của các em cuối cấp. Phụ huynh này phát hiện, trong những ngày nghỉ, một số trẻ không chỉ không tập trung ôn thi, mà cả bài tập thường ngày cũng không muốn làm hoặc cố tình trì hoãn.

Những trẻ này đều hiểu tầm quan trọng của kỳ thi vào trung học phổ thông, nhưng lại không thể kiên trì học tập. Và tình trạng này không chỉ xảy ra với lớp 9 mà cả ở các lớp thấp hơn.

Đa số phụ huynh đều gặp khó khăn trong việc giúp con hình thành thói quen tự giác học. Trên mạng có rất nhiều lời khuyên như thiết lập thói quen hàng ngày, lập kế hoạch dài hạn, hay đặt ra mục tiêu cho tương lai, nhưng thường không dễ thực hiện.

Vậy phải làm thế nào để con có thể tự giác học tập? Sau đây là một vài phương pháp đơn giản giúp bố mẹ thực hành dễ dàng hơn:

1. Khuyến khích nhiều hơn là chỉ trích Thực tế là nhiều phụ huynh biết rằng việc khuyến khích trẻ rất quan trọng, nhưng lại khó thực hiện. Chúng ta thường có xu hướng phê bình hoặc trách móc nhiều hơn là khen ngợi.

Ví dụ: Khi trẻ đạt điểm cao, thay vì nói “Con giỏi quá”, hãy cụ thể hóa lời khen bằng cách nhấn mạnh vào nỗ lực và cách làm việc của trẻ, như “Nhờ con tập trung ôn luyện mà đạt được kết quả tốt”. Điều này giúp trẻ hiểu rằng kết quả là do chính sự cố gắng của mình chứ không phải may mắn hay năng khiếu.

2. Quan sát, lắng nghe và hỏi han nhiều hơn: Việc quan sát, lắng nghe sẽ giúp phụ huynh hiểu được những khó khăn con đang gặp phải. Đôi khi phụ huynh rất nóng vội muốn tìm cách giải quyết vấn đề, mà quên mất phải hiểu rõ nguyên nhân của nó.

Đặc biệt với những trẻ lớn, việc phụ huynh càng thấu hiểu trẻ sẽ giúp trẻ cảm thấy được tôn trọng và tin tưởng, từ đó tạo ra mối liên kết giúp trẻ tự tin hơn khi đối diện với các khó khăn trong học tập.

3. Giảm yêu cầu, tăng lời khuyên: Thay vì ép buộc trẻ phải đạt được điều gì đó, phụ huynh nên đưa ra lời khuyên và gợi ý để trẻ có thể tự mình đưa ra quyết định.

Khi trẻ có không gian để thử nghiệm và tự mình lựa chọn, họ sẽ cảm thấy thoải mái hơn và sẵn sàng chịu trách nhiệm về kết quả. Thói quen này giúp trẻ phát triển tư duy độc lập, tự tin trong việc đưa ra quyết định và không ngại đối mặt với khó khăn.

Kết luận

Sự tự giác trong học tập không phải điều có thể đạt được trong một sớm một chiều. Những bước tiến nhỏ trong sự khích lệ, sự lắng nghe và hỗ trợ của phụ huynh sẽ giúp trẻ tự tin hơn trong hành trình học tập. Tạo ra môi trường mà trẻ cảm thấy thoải mái và không áp lực, từ đó dần dần trẻ sẽ tự giác học mà không cần sự thúc ép.