Vùng Landes ở tây nam nước Pháp, giáp với vịnh Biscay, được bao phủ bởi một rừng thông rộng lớn. Trên thực tế, đây là khu rừng ‘thông biển’ lớn nhất ở châu Âu, trước đây nổi tiếng với những người chăn cừu đi cà kheo.
Khoảng một thế kỷ trước, thay vì rừng rậm, Landes là một vùng đồng bằng rộng lớn được người dân địa phương tận dụng để làm bãi chăn thả cừu. Vào khoảng giữa thế kỷ 19, ước tính có khoảng một triệu con cừu ở khu vực này.
Những con cừu được quản lý bởi những người chăn cừu di chuyển trên những chiếc cà kheo dài. Sử dụng cà kheo được cho là mang lại một số lợi thế cho người chăn nuôi như: giúp mở rộng tầm nhìn để quan sát được những đàn cừu ở xa, tăng sải chân cho phép họ đi được quãng đường dài trong thời gian ngắn hơn và quan trọng nhất, nó cho phép họ đi qua vùng đất mềm, đầm lầy sau những trận mưa lớn.
Trên thực tế, gần như toàn bộ cư dân Landes hồi đó đều biết đi cà kheo. Thậm chí, họ còn có thể chạy theo ngựa trên những chiếc gậy cao lênh khênh.
Người dân địa phương gọi phương thức vận chuyển độc đáo này là tchangegues, có nghĩa là “chân to”. Những cây cà kheo làm bằng gỗ cao khoảng 1,5 mét, có vai và quai để đỡ chân. Phần trên của gỗ được làm phẳng, dựa vào chân và được giữ bằng một dây đai chắc chắn. Phần dưới tiếp xúc với mặt đất và đôi khi được làm chắc chắn thêm bằng xương cừu.
Được dạy đi cà kheo từ khi còn nhỏ, nhiều người chăn cừu thậm chí còn có thể nhào lộn và có khả năng cơ động phi thường. Họ có thể nhặt một viên sỏi dưới đất, ngắt hoa… ngay trên cà kheo một cách dễ dàng.
Năm 1808, khi Hoàng hậu Josephine đến Bayonne để gặp Napoléon I, thành phố đã cử một đoàn hộ tống gồm những người dân vùng Landes đi cà kheo trình diễn trong buổi tiếp đón. Các cuộc đua cà kheo cũng là một hoạt động phổ biến thu hút du khách từ khắp nơi ở các làng Gascony. Các thanh niên đua nhau về tốc độ và sự nhanh nhẹn, thậm chí cả những cô gái trẻ đi cà kheo khéo léo không kém gì nam giới cũng tham gia cuộc thi.
Năm 1891, Sylvain Dornon, một người dân Landes, đã trở nên nổi tiếng khi ông đi cà kheo từ Paris đến Moscow, với tổng quãng đường dài hơn 2.800 km chỉ trong 58 ngày.
Đi cà kheo dần biến mất ở Landes bắt đầu từ giữa thế kỷ 19 với sự phát triển có hệ thống của các đồn điền thông lớn đã làm thay đổi cảnh quan và nền kinh tế địa phương. Sự biến mất của các cánh đồng hoang, do việc mở rộng các đồn điền thông, dẫn đến sự biến mất của các đàn cừu và những ‘nghệ sĩ’ đi cà kheo.
Đỗ An (Theo AP)
